Công dụng của chấn lưu

Chấn lưu có ba công dụng chính:
• cung cấp thế hiệu khởi động một cách chính xác bởi vì đèn cần thế hiệu khởi động lớn hơn thế hiệu làm việc,
• làm hợp điện thế nguồn về giá trị điện thế làm việc của đèn,
• hạn chế dòng để tránh đèn bị hỏng bởi vì khi hồ quang xuất hiện thì tổng trở của đèn sẽ giảm (hiệu ứng điện trở vi phân âm).

Đầu tiên đèn được coi như một khối khí không dẫn giữa hai điện cực. Chấn lưu cần phải cung cấp điện thế để tạo hồ quang giữa hai điện cực. Thế hiệu này được cấp bởi bộ biến áp nằm trong chấn lưu và đôi khi nó được sự trợ giúp của tắcte để tạo xung cao thế. Khi khí trong đèn đã bị iôn hóa, điện trở của đèn sẽ giảm rất nhanh tránh cho điện cực không bị đốt quá nóng. Khi dòng điện đã chạy qua dòng hồ quang khí sẽ nóng lên và tạo áp suất trong ống phóng điện. Áp suất này làm tăng điện trở của dòng hồ quang dẫn đến việc tiếp tục đốt nóng khí và nâng cao áp suất. Chấn lưu cần phải điều khiển thế và dòng để đèn làm việc ổn định tại công suất danh định. Thiếu việc điều khiển dòng của chấn lưu, áp suất sẽ tăng cho đến khi thế đặt vào hai điện cực sẽ giảm, iôn hóa sẽ tắt và đèn sẽ ngừng làm việc. 

Nếu chấn lưu không thích hợp chúng sẽ khiến đèn làm việc trong trạng thái không tối ưu. Kết quả là đèn không làm việc tại đúng công suất và sẽ không phát đúng ánh sáng, tuổi thọ chúng sẽ giảm đi. Chấn lưu cần phải cung cấp đúng thế hiệu danh định để khởi động và duy trì hồ quang và cần phải điều khiển dòng để đèn làm việc đúng công suất.

Một số chấn lưu tự nó gây ra những ảnh hưởng bất lợi cho nguồn điện. Những vấn đề của nguồn lưới điện không phải lúc nào cũng là tự có mà thường bị chính các thiết bị (giống như chấn lưu điện từ và điện tử) khi nối vào nguồn điện gây ra. Những cuộn biến
áp và tụ điện quá nóng, sự trục trặc của máy tính, các ngắt mạch nhảy thường xuyên, giao thoa của radio và điện thoại là những thứ gây ảnh hưởng lên chất lượng của nguồn điện. Người ta có thể giảm những ảnh hưởng này khi chú ý đến những đặc trưng làm việc của các chấn lưu.

Sơ đồ khối của một mạch Balát điện tử như sau

 

Ứng dụng của chấn lưu điện tử là vô cùng phong phú vì nó luôn tồn tại song song với việc phát triển của các loại đèn phóng điện hơn nữa do ứng dụng được các thành tựu trong việc phát triển các IC chuyên dụng và Mp do đó đã khiến phát triển được một thế hệ chấn lưu khá thông ming cho phép được thực hiện được nhiều chế độ làm việc tiết kiệm điện . Một trong những điểm quan trọng mà chấn lưu điện tử phát triển được chính là do ưu thế về mặt tiết kiệm điện năng của nó . Xin phân tích trước về chấn lưu sắt từ .

Chấn lưu điện từ chính là một cuộn cảm (có cấu tạo gồm một cuộn dây cuốn trên một lõi sắt từ gồm các lá sắt mỏng xếp khít vào nhau) được mắc nối tiếp với đèn HQ ,nó có nhiệm vụ khởi động đèn và giới hạn dòng làm việc cho đèn .Thông số kỹ thuật quan trọng đầu tiên của chấn lưu là dòng làm việc mà nó giới hạn cho đèn. Dòng làm việc của đèn là một thông số quan trọng(mỗi một loại đèn HQ có thông số dòng làmviệc riêng của nó) . Nếu đèn làm việc vơi dòng điện thấp hơn dòng điện định mức của nó thì lượng ánh sáng nó phát ra sẽ thấp và ngược lại nếu nó làm việc với dòng điện cao hơn dòng điện định mức của nó thì bóng đèn sẽ bị lão hoá rất nhanh , tuổi thọ giảm rất nhiều Một thông số kỹ thuật quan trọng thứ hai của chấn lưu là sự tổn hao công suất do hiệu ứng Jun. Đây là một thông số hết sức quan trọng , nó đánh giá chất lượng của chấn lưu và lợi ích mà chấn lưu đem lại cho người sử dụng . Ta hay thử tính xem:

Môt đèn HQ công suất 40W
Tổn hao của một Balát điện từ là A W
Vậy tổng công suất mà bộ đèn HQ 40W này tiêu thụ sẽ là :
P = Pđèn + Pth = 40W + A W
Như vậy người sử dụng sẽ phải trả thêm một số tiền cho A W lãng phí